Σχεδιαγράμματα στα Αρχαία από μετάφραση (Ομήρου Οδύσσεια) για την ραψωδία ε 252 – 552 (Α' Γυμνασίου)

ΣΤΙΧΟΙ 252 – 552

ΔΟΜΗ:

1^Η ΕΝΟΤΗΤΑ: στ.252-289: Η κατασκευή της σχεδίας.

2^Η ΕΝΟΤΗΤΑ: στ.290-310: Η αναχώρηση – Η άνετη πλεύση της σχεδίας και το πλησίασμα στη Σχερία.

3^Η ΕΝΟΤΗΤΑ: στ. 311-420: Η συνάντηση με τον Ποσειδώνα – Η τρικυμία – Η εμφάνιση της Λευκοθέης – Η διάλυση της σχεδίας.

4^Η ΕΝΟΤΗΤΑ: στ.421-550: Η επέμβαση της Αθηνάς – Η σωτηρία και η έξοδος στη στεριά.

ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΙ:

-          ΠΟΣΕΙΔΩΝΑΣ: Εκδικητικός, δυνατός, κοσμοσείστης.

-          ΛΕΥΚΟΘΕΗ: αντικαταστάτρια της Αθηνάς, εμψυχώτρια του Οδυσσέα, από μηχανής θεός.

-          ΑΘΗΝΑ: Σέβεται και φοβάται τον Ποσειδώνα, επιφυλακτική, έμπρακτη επέμβασή της, βοηθός του Οδυσσέα.

ΑΝΘΡΩΠΟΜΟΡΦΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΘΕΩΝ:

1)   Έτσι λοιπόν και τόσοι οι θεοί άλλαξαν γνώμη, όσο εγώ βρισκόμουν στους Αιθίοπες (στίχοι 315-316)

2)   Όμως κι εγώ το λέω: θα χορτάσει για καλά τη μαύρη μοίρα του (στίχος 320)

3)   Ποιος αθάνατος πάλι μου πλέκει δόλο (στίχος 393)

4)   Με μύρια πάθη περιπλανήσου στα πελάγη (στίχος 415)

ΕΝΑΝΘΡΩΠΙΣΗ – ΕΠΙΦΑΝΕΙΑ ΘΕΩΝ

-          Επιφάνεια της Λευκοθέης.

ΑΝΤΙΘΕΣΕΙΣ:

1)   Η χαρά του Οδυσσέα για την αναχώρησή του – ο βουβός πόνος της Καλυψώς.

2)   Η αρνητική επέμβαση του Ποσειδώνα – οι θετικές επεμβάσεις της Λευκοθέης και της Αθηνάς.

ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ «ΑΠΟ ΜΗΧΑΝΗΣ ΘΕΟΥ»:

-          Πρόκειται για ένα εύρημα που διασώζει τα σχέδια του δημιουργού όταν αυτά κινδυνεύουν να ματαιωθούν. Η «μηχανή» ήταν ένας γερανός που βοηθούσε τους ηθοποιούς να ανυψώνονται αρκετά μέτρα πάνω από τη σκηνή.

-          Η Λευκοθέη λειτουργεί ως από μηχανής θεός, αφού η Αθηνά δεν μπορεί να εμφανιστεί λόγω Ποσειδώνα, και σώζει τον Οδυσσέα.

ΣΥΣΤΟΛΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ:

1)   Στίχοι 258-289: Σε 32 στίχους ο ποιητής αφηγείται γεγονότα που συνέβησαν μέσα σε 4 ημέρες.

2)   Στίχοι 300-307: Σε 8 μόλις στίχους ο Όμηρος καλύπτει ένα διάστημα 17 ημερών.

ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΣ ΜΟΝΟΛΟΓΟΣ

-          Στίχοι 329-345

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΝΟΣ ΦΥΣΙΚΟΥ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΥ:

1)   Σημάδια που προμηνύουν την τρικυμία

2)   Ξέσπασμα της τρικυμίας

3)   Κορύφωση της τρικυμίας

4)   Εξαφάνιση της τρικυμίας

ΠΑΡΟΜΟΙΩΣΕΙΣ:

1)   Στίχοι 355-356: η εξαγωγή του αλμυρού νερού από το στόμα του Οδυσσέα παρομοιάζεται με το κελάρυσμα ενός χειμάρρου

2)   Στίχοι 362-364: οι άνεμοι που πηγαινοφέρνουν εδώ κι εκεί τη σχεδία παρομοιάζονται με το χειμερινό βοριά που σαρώνει στον κάμπο τα αγκάθια

3)   Στίχοι 405-406: το σκόρπισμα των μαδεριών της σχεδίας παρομοιάζεται με το σκόρπισμα των ξερών άχυρων της θημωνιάς από τον άνεμο

4)   Στίχοι 435-441: η αγαλλίαση του Οδυσσέα στη θέα της δασωμένης στεριάς παρομοιάζεται με την αγαλλίαση που νιώθουν τα παιδιά στη θέα του πατέρα τους που αναρρώνει από βαριά ασθένεια