Σχεδιαγράμματα στη Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία Γ' Γυμνασίου - Ενότητα 19 - Από την 3η Σεπτεμβρίου 1843 έως την έξωση του Όθωνα (1862)

ΕΝΟΤΗΤΑ 19

Από την 3^η Σεπτεμβρίου 1843 έως την έξωση του Όθωνα (1862)

Η καθιέρωση της συνταγματικής μοναρχίας

Σύμφωνα με το σύνταγμα του 1844, με το οποίο θεσπίστηκε η συνταγματική μοναρχία:

·      Ο μονάρχης ήταν ο κυρίαρχος παράγοντας του πολιτεύματος.

·      Τη νομοθετική εξουσία ασκούσαν από κοινού ο βασιλιάς, η Γερουσία και η βουλή. Τα μέλη της Γερουσίας διορίζονταν από το βασιλιά και ήταν ισόβια.

·      Η εκτελεστική εξουσία ασκούταν από το βασιλιά μέσω υπουργών που ο ίδιος διόριζε και έπαυε χωρίς την έγκριση της Βουλής.

·      Οι δικαστές διορίζονταν και παύονταν από το βασιλιά .

Η διαμάχη αυτοχθόνων – ετεροχθόνων:

Ορισμοί:

·      Αυτόχθονες = Έλληνες γεννημένοι σε περιοχές που εντάχθηκαν στο ελληνικό κράτος.

·      Ετερόχθονες = Έλληνες γεννημένοι σε περιοχές που βρίσκονταν έξω από τα σύνορα του ελληνικού κράτους.

Οι αυτόχθονες είχαν την πλειοψηφία στην Εθνοσυνέλευση και πίεσαν  ώστε:

·      Οι ετερόχθονες να μην επιτρέπεται να διοριστούν σε θέσεις της διοίκησης. Ωστόσο, οι ετερόχθονες δεν αποκλείονταν από την εκπαίδευση και το στρατό και δεν έχαναν το δικαίωμα του Έλληνα πολίτη.

·      Οι ετερόχθονες να μπορούν να εκλεγούν βουλευτές μόνο σε οικισμούς ετεροχθόνων.

Η λειτουργία του πολιτεύματος:

Τα θετικά στοιχεία:

·      Η καθιέρωση των κοινοβουλευτικών θεσμών αποτέλεσε μια θετική εξέλιξη.

Τα αρνητικά στοιχεία:

·      Οι υπερεξουσίες που είχε ο βασιλιάς.

·      Τα κόμματα δεν αναγνωρίστηκαν θεσμικά.

·      Στις εκλογές χρησιμοποιήθηκαν αθέμιτα μέσα.

Η πρωθυπουργία του Ι. Κωλέττη:

Υπήρξε πρωταγωνιστής αρνητικών εξελίξεων:

·      Συνεργάστηκε με τον Όθωνα.

·      Παραβίασε το σύνταγμα.

·      Δαπάνησε κρατικούς πόρους για την εξυπηρέτηση των ψηφοφόρων του.

Μεγάλη Ιδέα και αλυτρωτισμός:

Ορισμοί:

Μεγάλη Ιδέα: η ιδέα ότι για την ανάπτυξη της Ελλάδας και το ξεπέρασμα των προβλημάτων της ήταν αναγκαία η ενσωμάτωση όσο το δυνατόν περισσότερων εδαφών από την οθωμανική αυτοκρατορία, στα οποία ζούσαν ελληνικοί πληθυσμοί. Εισηγητής της υπήρξε ο Ι. Κωλέττης, με ομιλία του στη Βουλή το 1844.

Αλύτρωτοι: Οι Έλληνες που ζούσαν στην οθωμανική αυτοκρατορία.

Αλυτρωτισμός: η πολιτική που στόχευε στην ελευθέρωση των αλύτρωτων Ελλήνων από τον οθωμανικό ζυγό.

Άλλη αντίληψη για την ανάπτυξη της Ελλάδας από το Μαυροκορδάτο και το αγγλικό κόμμα: υποστήριζε την προτεραιότητα της οικονομικής ανάπτυξης.

Ο κριμαϊκός πόλεμος (1854-1856):

·      Το 1854 ξέσπασε Ρωσοτουρκικός πόλεμος.

·      Η Αγγλία και η Γαλλία τάχθηκαν στο πλευρό του σουλτάνου και ο πόλεμος μεταφέρθηκε στη χερσόνησο της Κριμαίας.

·      Αγγλικά και γαλλικά στρατεύματα κατέλαβαν τον Πειραιά, απαιτώντας από τον Όθωνα αυστηρή ουδετερότητα.

Αποτελέσματα κριμαϊκού πολέμου:

·      Ήττα της Ρωσίας.

·      Χάτι Χουμαγιούν (1856): μεταρρύθμιση, με στόχο τη διασφάλιση της ισότητας όλων των κατοίκων της οθωμανικής αυτοκρατορίας ανεξάρτητα από φυλή ή θρήσκευμα.

·      Τα τρία παλαιά ελληνικά κόμματα έπαψαν να υπάρχουν.

Η έξωση του Όθωνα:

Εμφάνιση μιας νέας γενιάς πολιτικών, κατά τη δεκαετία του ’50 -> Επανάσταση με αίτημα την απομάκρυνση του Όθωνα -> Εγκατάλειψη της χώρας από τον Όθωνα το 1862.